Probiotyk, prebiotyk, postbiotyk i synbiotyk – czym się różnią?
07 kwi, 2024

Bardzo duże znaczenie dla stanu zdrowia człowieka jest mikrobiota. To ogół mikroorganizmów, które zasiedlają organizm człowieka. Między innymi usprawnia on proces trawienia, wzmacnia układ immunologiczny, a także usprawnia proces trawienia. W celu jeszcze stanu mikrobioty można sięgnąć po probiotyki, prebiotyki, czy też postbiotyki. Czym różni się probiotyk od postbiotyku? Poznaj główne różnice!
Probiotyk, prebiotyk i postbiotyk – wszystko co musisz wiedzieć
Probiotyk
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które, podawane w odpowiednich ilościach, wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego, takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium, ale mogą to być również drożdże, takie jak Saccharomyces boulardii. Probiotyki wspierają zdrowie układu pokarmowego poprzez utrzymanie lub przywrócenie równowagi mikroflory jelitowej. Skuteczny probiotyk musi przejść przez przewód pokarmowy i dotrzeć do jelit w żywej formie oraz wywierać korzystne działanie na zdrowie gospodarza. Bakterie probiotyczne występują w układzie pokarmowym, jamie ustnej oraz na powierzchni skóry.
Prebiotyk
Prebiotyki natomiast to substancje odżywcze, które zapewniają odpowiednie warunki oraz dobry wzrost dla bakterii probiotycznych w przewodzie pokarmowym . Innymi słowy, stanowią one “pożywkę” dla probiotyków oraz odżywkę dla mikroflory jelitowej. Ich głównym zadaniem jest poprawa i zwiększenie wchłaniania substancji odżywczych, a także zmniejszenie powstawania stanów zapalnych w przewodzie pokarmowym. Do prebiotyków zalicza się między innymi: inulina, laktuloza czy też oligosacharydy sojowe.
Postbiotyk
Tak, jak w przypadku probiotyków, postbiotyki pozytywnie wpływają na organizm człowieka. Postbiotyki to aktywne biologicznie substancje, które wytwarzane są w procesie fermentacji pożywienia z udziałem bakterii probiotycznych, mogą również być produktami ich metabolizmu lub wynikać z rozpadu komórek bakteryjnych.. Korzystnie wpływają na układ immunologiczny, a także działają antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowo. Ich źródłem jest mikrobiota bakteryjna zawierająca się w jelitach. Zwykle występują w formie oligosacharydów, laktulozy, błonnika i pochodnych inuliny. Dodatkowo warto wiedzieć, że postbiotyki znajdują się również w mleku kobiecym, dzięki czemu odgrywają ważną rolę w rozwoju odporności u maluszka.
Probiotyk i postbiotyk – różnice
Przede wszystkim główną różnicą między probiotykami a postbiotykami jest to, że te pierwsze są żywymi bakteriami, z kolei postbiotyki są bioaktywnymi produktami, które zawierają w składzie metabolity. Co więcej, można powiedzieć, że właściwości postbiotyków są identyczne do tych posiadanych przez probiotyki, z tym że jest kilka drobnych różnic. W tym:
- dzięki temu, że postbiotyki mają określony skład chemiczny, można ustalić bezpieczną dawkę;
- postbiotyki i probiotyki są pozbawione właściwości patogennych;
- preparaty postbiotyczne mogą mieć dłuższy okres trwałości;
- postbiotyki wykazują odporność na działanie enzymów hydrolitycznych obecnych w przewodzie pokarmowym człowieka.
Kiedy i jak stosować probiotyki?
Probiotyki powinno stosować się zarówno w trakcie, jak i po antybiotykoterapii. Wynika to z faktu działania probiotyków, jak już wcześniej wspomnieliśmy, pozytywnie wpływają na organizm człowieka.
Niestety w efekcie zażywania antybiotyków może dojść do częściowego uszkodzenia mikrobioty. Z tego powodu warto temu zapobiegać i uchronić się przed niechcianymi skutkami (jak np. biegunka antybiotykowa). Dlatego zaleca się przyjmowanie probiotyków przez cały czas zażywania antybiotyków oraz przez jakiś czas po zakończeniu ich dawkowania – najczęściej do dwóch tygodni.
Podsumowanie
Mikrobiota, czyli zespół mikroorganizmów obecnych w organizmie, odgrywa kluczową rolę w poprawie trawienia, wzmacnianiu układu immunologicznego i podnoszeniu nastroju. Aby zadbać o jego stan, można sięgnąć po probiotyki, synbiotyki i postbiotyki. Każdy z nich jednak się od siebie nieco różni.