Bardzo duże znaczenie dla stanu zdrowia człowieka jest mikrobiota. To ogół mikroorganizmów, które zasiedlają organizm człowieka. Między innymi usprawnia on proces trawienia, wzmacnia układ immunologiczny, a także usprawnia proces trawienia. W celu jeszcze stanu mikrobioty można sięgnąć po probiotyki, prebiotyki, czy też postbiotyki. Czym różni się probiotyk od postbiotyku? Poznaj główne różnice!
Probiotyk, prebiotyk i postbiotyk – wszystko co musisz wiedzieć
Probiotyk
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które, podawane w odpowiednich ilościach, wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego, takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium, ale mogą to być również drożdże, takie jak Saccharomyces boulardii. Probiotyki wspierają zdrowie układu pokarmowego poprzez utrzymanie lub przywrócenie równowagi mikroflory jelitowej. Skuteczny probiotyk musi przejść przez przewód pokarmowy i dotrzeć do jelit w żywej formie oraz wywierać korzystne działanie na zdrowie gospodarza. Bakterie probiotyczne występują w układzie pokarmowym, jamie ustnej oraz na powierzchni skóry.
Prebiotyk
Prebiotyki natomiast to substancje odżywcze, które zapewniają odpowiednie warunki oraz dobry wzrost dla bakterii probiotycznych w przewodzie pokarmowym . Innymi słowy, stanowią one “pożywkę” dla probiotyków oraz odżywkę dla mikroflory jelitowej. Ich głównym zadaniem jest poprawa i zwiększenie wchłaniania substancji odżywczych, a także zmniejszenie powstawania stanów zapalnych w przewodzie pokarmowym. Do prebiotyków zalicza się między innymi: inulina, laktuloza czy też oligosacharydy sojowe.
Postbiotyk
Tak, jak w przypadku probiotyków, postbiotyki pozytywnie wpływają na organizm człowieka. Postbiotyki to aktywne biologicznie substancje, które wytwarzane są w procesie fermentacji pożywienia z udziałem bakterii probiotycznych, mogą również być produktami ich metabolizmu lub wynikać z rozpadu komórek bakteryjnych.. Korzystnie wpływają na układ immunologiczny, a także działają antyoksydacyjne i przeciwdrobnoustrojowo. Ich źródłem jest mikrobiota bakteryjna zawierająca się w jelitach. Zwykle występują w formie oligosacharydów, laktulozy, błonnika i pochodnych inuliny. Dodatkowo warto wiedzieć, że postbiotyki znajdują się również w mleku kobiecym, dzięki czemu odgrywają ważną rolę w rozwoju odporności u maluszka.
Probiotyk i postbiotyk – różnice
Przede wszystkim główną różnicą między probiotykami a postbiotykami jest to, że te pierwsze są żywymi bakteriami, z kolei postbiotyki są bioaktywnymi produktami, które zawierają w składzie metabolity. Co więcej, można powiedzieć, że właściwości postbiotyków są identyczne do tych posiadanych przez probiotyki, z tym że jest kilka drobnych różnic. W tym:
- dzięki temu, że postbiotyki mają określony skład chemiczny, można ustalić bezpieczną dawkę;
- postbiotyki i probiotyki są pozbawione właściwości patogennych;
- preparaty postbiotyczne mogą mieć dłuższy okres trwałości;
- postbiotyki wykazują odporność na działanie enzymów hydrolitycznych obecnych w przewodzie pokarmowym człowieka.
Kiedy i jak stosować probiotyki?
Probiotyki powinno stosować się zarówno w trakcie, jak i po antybiotykoterapii. Wynika to z faktu działania probiotyków, jak już wcześniej wspomnieliśmy, pozytywnie wpływają na organizm człowieka.
Niestety w efekcie zażywania antybiotyków może dojść do częściowego uszkodzenia mikrobioty. Z tego powodu warto temu zapobiegać i uchronić się przed niechcianymi skutkami (jak np. biegunka antybiotykowa). Dlatego zaleca się przyjmowanie probiotyków przez cały czas zażywania antybiotyków oraz przez jakiś czas po zakończeniu ich dawkowania – najczęściej do dwóch tygodni.
Podsumowanie
Mikrobiota, czyli zespół mikroorganizmów obecnych w organizmie, odgrywa kluczową rolę w poprawie trawienia, wzmacnianiu układu immunologicznego i podnoszeniu nastroju. Aby zadbać o jego stan, można sięgnąć po probiotyki, synbiotyki i postbiotyki. Każdy z nich jednak się od siebie nieco różni.